İşe İade Davası; iş akdi geçersiz bir nedenle feshedilen işçinin, işe iadesini talep edebildiği dava türüdür. Bu bakımdan işe iade davaları, iş sözleşmesinin işveren tarafından keyfi olarak sonlandırılmasına karşı işçiyi korur. İş Kanunu, işverenin iş sözleşmesini sona erdirmesine yönelik sınırlandırmalar getirmiştir. Ayrıca iş güvencesi kuralları İş Kanunu’nda özel olarak belirlenmiştir.
İşe İade Davasının Şartları Nelerdir?
İş güvencesi kapsamında işe iade davası açmak için, İş Kanunu’nda yer alan şartların varlığı gereklidir. Bu şartları kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:
- İşçinin çalıştığı iş yerinde en az 30 işçi çalışıyor olmalıdır.
- İşçinin çalıştığı işyerinde en az 6 aylık bir kıdemi olmalıdır.
- İşçi ve işveren arasında belirsiz süreli bir iş sözleşmesi bulunmalıdır.
- İş sözleşmesi işveren tarafından feshedilmelidir.
- İşçi, işveren vekili veya yardımcısı olmamalıdır. (İş Kanunu’nun 2. Maddesi uyarınca işveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir.)
- İş sözleşmesi, geçersiz bir nedenle feshedilmelidir. (4857 sayılı İş Kanunun 18. Maddesinde geçerli fesih sebepleri düzenlenmiştir.)
İşe İade Davasının Hangi Sürede Açılması Gerekir?
İş Kanunu’nun 20. maddesi işe iade davasına ilişkin süreleri düzenlemektedir. Buna göre; iş sözleşmesi geçersiz bir sebeple feshedilen işçi, fesih bildiriminin tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde arabuluculuğa başvurmalıdır. Bu süre içinde arabuluculuğa başvurmayan işçi, işe iade talep edemeyecektir. İşveren işçiye ihbar öneli tanıyarak da fesih bildiriminde bulunabilir. Bu durumda da arabuluculuğa başvurma süresi, fesih bildiriminin işçiye tebliğ tarihinden itibaren başlamaktadır.
Arabuluculukta tarafların anlaşamaması halinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 2 hafta içinde işe iade davası açılmalıdır. Arabuluculuğa başvurma ve sonrasında dava açma süresi hak düşürücü süredir. Bu sebeple hâkim tarafından re’sen dikkate alınacaktır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
İşe iade davalarında görevli mahkeme İş Mahkemesidir. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde, İş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi davaya bakmakla görevlidir. Yetkili mahkeme ise işverenin ticari ikamet adresinin bulunduğu veya işçinin işini yaptığı işyerinin bulunduğu yer mahkemesidir.
İşe İade Kararı Sonrası Yapılması Gerekenler Nelerdir?
İşe iade davası sonucunda mahkemece feshin geçersizliğine karar verilirse; geçersiz fesih tarihinden kararın kesinleşmesine kadar boşta geçen süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer sosyal haklarının ödenmesine hükmedilir. Ayrıca işe iadeye dair verilen kararda, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarı da belirlenmektedir. Yine mahkeme kararında, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatın miktarı da belirtilmektedir. İşe başlatmama tazminatı ise, işçinin minimum 4 ve maksimum 8 aylık ücreti tutarında belirlenmektedir.
İşçi, kesinleşen işe iade kararının kendisine tebliğinden itibaren 10 iş günü içinde işe başlamak için işverene başvurmak zorundadır. İşverene başvuru genellikle noter aracılığıyla gönderilen bir ihtarnameyle yapılmaktadır.
Bu yazı İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında düzenlenmiştir.
Detaylı bilgi için tarafımızla iletişime geçebilirsiniz.
Write a comment: